Workshops

Dr.mr. Hildebrand geeft al jarenlang state of the art trainingen/workshops op het gebied van gestructureerde risicotaxatie van (onder meer) het risico van kindermishandeling, het risico van relationeel geweld en algemeen gewelddadig gedrag, evenals in het gebruik van de Psychopathie Checklist-Revised en de Psychopathie Checklist: Jeugdversie. Hij verzorgt deze workshops voor professionals (gedragsdeskundigen, psychiaters, vertrouwensartsen, maatschappelijke werkers, beleidsmedewerkers, reclasseringswerkers, advocaten, rechters, openbaar ministerie, etc.) met uiteenlopende achtergronden, met verschillen in kennisniveau en ervaring, en met uiteenlopende doelen en verwachtingen. De trainingen/workshops worden qua inhoud en niveau altijd aangepast aan de doelgroep. Voor meer informatie, zie ‘Contact

Ter illustratie volgt hieronder een korte beschrijving van een aantal workshops die door dr.mr. Hildebrand worden verzorgd.

Diagnostiek, risicotaxatie en risicomanagement bij kindermishandeling:

Child Abuse Risk Evaluation – NL (CARE-NL)  (twee dagen)


In Nederland worden volgens schattingen van deskundigen per jaar meer dan 100.000 kinderen blootgesteld aan kindermishandeling (alle vormen van lichamelijk of geestelijk geweld, inclusief misbruik, verwaarlozing). Het aantal kinderen dat overlijdt ten gevolge van mishandeling is niet exact bekend, maar wordt geschat op enkele tientallen tot ongeveer 50 per jaar.  Kindermishandeling kan niet alleen tot grote persoonlijke problemen leiden (lage zelfwaardering, angststoornissen en depressies, problemen in interpersoonlijke relaties etc.), maar ook tot maatschappelijke problemen, zoals pestgedrag en verschillende vormen van antisociaal gedrag. Vroegtijdig signaleren van kindermishandeling is essentieel om effectieve interventies toe te kunnen passen in risicogevallen.

 De CARE-NL (de Ruiter & de Jong, 2006) is een richtlijn voor de gestructureerde beoordeling van het risico van kindermishandeling in zowel civiele als forensische settings. In Nederland betekent dit dat alle uitvoerende instanties die vallen onder de Wet op de Jeugdzorg gebruik kunnen maken van de CARE-NL. Te denken valt aan de Bureaus Jeugdzorg, AMK’s en de Raad voor de Kinderbescherming. Bovendien kan het risicotaxatie instrument van nut zijn in de Jeugdgezondheidszorg (consultatiebureaus) en in civielrechtelijke procedures (bijvoorbeeld rondom echtscheiding, voogdijtoewijzing). Ten slotte kan de CARE-NL ook gebruikt worden voor opleidingsdoeleinden (bijvoorbeeld aan huisartsen en kinderartsen), voor kwaliteitsbewaking (Inspectie voor de Gezondheidszorg, Integraal Toezicht Jeugdzaken) en voor de evaluatie van ernstige incidenten. Professionals werkzaam in de jeugd(gezondheids)zorg kunnen de CARE-NL gebruiken voor het opstellen van een risicohanteringsplan of het nemen van beslissingen over een kind of gezin op het gebied van (vermoedens van) kindermishandeling.

In deze (tweedaagse) workshop staan de volgende zaken centraal: (1) het begrijpen van de rationale van de CARE-NL; (2) aan de hand van praktijk cases oefenen met het scoren/toepassen van de CARE-NL binnen een (diagnostisch) onderzoek; (3) gebruik van de CARE-NL in het werkproces. Aan de hand van meerdere cases wordt met de CARE-NL geoefend. De cases hebben betrekking op verschillende vormen van kindermishandeling. Voor meer informatie over deze training, zie ‘Contact

Gestructureerde risicotaxatie en risicohantering bij relationeel geweld:

B-SAFER en SARA  (één of twee dagen)


Relationeel geweld is een van de meest voorkomende vormen van interpersoonlijk geweld. Minimaal 10% van de Nederlandse bevolking heeft ooit te maken gehad met geweld door de (ex-) partner. Als basis voor een advies over behandeling, begeleiding of toezicht met het oog op de bescherming van het slachtoffer van relationeel geweld is een gedegen gestructureerde risicotaxatie van relationeel geweld van groot belang. De groep partnermishandelaars is een heterogene groep, en afhankelijk van de aanwezige risicofactoren (zoals persoonlijkheidspathologie, middelenmisbruik, een traumatische voorgeschiedenis, gebrekkige communicatieve vaardigheden) voor herhaling, dient een behandelplan gemaakt te worden. Alle professionals die in het kader van hun functie op enig moment een beoordeling van het risico van relationeel geweld dienen uit te voeren (zoals politie, dader- en slachtofferhulpverlening, reclasseringswerkers, openbaar ministerie, etc.) kunnen veel profijt hebben van het leren werken met ontwikkelde richtlijnen voor een gestructureerde beoordeling van het risico van relationeel geweld, zoals de Brief Spousal Assault Form for the Evaluation of Risk (B-SAFER) en de Spousal Assault Risk Assessment Guide (SARA). Deze workshop heeft als doel dat iedere deelnemer aan het einde van de training inzicht heeft in hoe het eigen professionele handelen, in combinatie met de wetenschappelijk onderbouwde risicofactoren van de B-Safer en de SARA, tot een nauwkeurig oordeel leidt wat betreft het risico van relationeel geweld.

In de training staan de volgende zaken centraal: (1) het begrijpen van de rationale van gestructureerde risicotaxatie en van de B-Safer/SARA; (2) oefenen met het scoren/toepassen van de B-Safer/SARA binnen een (diagnostisch) onderzoek; (3) gebruik van de B-Safer/SARA in het werkproces. Tijdens de training wordt theoretische kennis overgebracht, waarbij de inhoud bepaald wordt door de risicotaxatie als gestructureerd professioneel oordeel, onderzoeksresultaten met de B-Safer/SARA worden gepresenteerd, en er wordt - aan de hand van uit de praktijk afkomstige cases - geoefend met het leren gebruiken van de B-Safer/SARA. Voor meer informatie over deze training, zie ‘Contact

Gestructureerde risicotaxatie en risicohantering bij algemeen gewelddadig

gedrag en seksueel delictgedrag: HCR-20 en SVR-20  (één of twee dagen)


Een systematische beoordeling van het risico van toekomstig gewelddadig gedrag wordt algemeen gezien als een cruciale component voor effectief risicomanagement van gewelddadige delinquenten. Het inschatten van toekomstige risico’s op gewelddadig gedrag is niet alleen een belangrijke taak van professionals in de forensische sector, maar ook in de algemene geestelijke gezondheidszorg en in de jeugdzorg kan een wetenschappelijk onderbouwde risicotaxatie aanknopingspunten bieden voor behandeling, begeleiding en eventueel toezicht. Met het toenemende besef dat een multidisciplinaire betrokkenheid bij risicobeoordelingen en risicomanagement van belang is, evenals een toegenomen bewustzijn van het belang van gestructureerde risicotaxaties in élke setting waar personen met een geschiedenis van gewelddadig gedrag verblijven, worden steeds meer professionals geacht bij te dragen aan het proces van gestructureerde risicotaxatie.

In deze (één- of tweedaagse) workshop leren de deelnemers over de methode van het gestructureerde professionele oordeel, de achtergronden en procedures van (o.a.) de HCR-20 (algemeen gewelddadig gedrag) en de SVR-20 (seksueel gewelddadig gedrag). Aan de hand van praktijkvoorbeelden (videorapportages en dossiermateriaal) oefenen de deelnemers het signaleren van risicofactoren. Doel van de workshop is het vergroten van de kennis over risicofactoren en hun onderlinge samenhang, zodat de deelnemers deze in hun eigen werk systematisch kunnen signaleren en hanteren.
Deze workshop is in eerste instantie bedoeld voor alle professionals (psychologen, psychiaters, rechters, advocaten, etc.) die in hun werk te maken hebben met gewelddadige delinquenten, maar is ook toegankelijk voor andere geïnteresseerden. Voor meer informatie over deze training, zie ‘Contact

Psychopathie en de Hare Psychopathie Checklist: Revised (PCL-R) (driedaagse training )


Psychopathie is een ernstige, nog nauwelijks te genezen persoonlijkheidsstoornis. Psychopathie is tevens een belangrijke risicofactor voor toekomstig gewelddadig gedrag en de stoornis is zeer relevant als het gaat om behandeling (van bijvoorbeeld forensisch psychiatrische patiënten) en risicomanagement. Om psychopathie op een gestandaardiseerde wijze vast te kunnen stellen, ontwikkelden Robert Hare en collega’s de Psychopathie Checklist-Revised (PCL-R; Hare, 1991, 2003). De PCL-R is de laatste decennia uitgegroeid tot hét standaard meetinstrument voor het vaststellen van psychopathie.

Het leren stellen van de diagnose psychopathie vereist specifieke kennis en vaardigheden, die in deze driedaagse workshop aan bod komen. Aan de hand van casuïstiek en videomateriaal leren de cursisten psychopathische trekken te herkennen en Hare’s Psychopathie Checklist-Revised te coderen. Daarnaast wordt onder meer ingegaan op belangrijke wetenschappelijke bevindingen op het gebied van de relatie tussen psychopathie en behandelverloop en de voorspellende waarde van de PCL-R voor recidive. Er worden adviezen gegeven over de behandeling van psychopathie en over de wijze van rapporteren over de resultaten van de PCL-R. Ook de beperkingen van de PCL-R komen aan bod in deze workshop. Aan het einde van deze training zijn deelnemers in staat de PCL-R in hun diagnostische onderzoek te integreren en daarover op genuanceerde wijze te rapporteren.

De Hare Psychopathie Checklist: Jeugdversie (PCL:JV)  (driedaagse training)


Antisociale en psychopathische trekken kunnen al bij kinderen en jeugdigen voorkomen en kunnen voorbodes zijn van een antisociale persoonlijkheidsstoornis en/of ernstig crimineel en gewelddadig gedrag in de volwassenheid. Gestructureerde diagnostiek van deze persoonlijkheidstrekken biedt handvatten voor het formuleren van behandelindicaties en risicomanagementstrategieën.

In deze driedaagse training wordt ingegaan op de stand van de wetenschap op het gebied van de diagnostiek van psychopathische trekken bij kinderen en jeugdigen. Het coderen van de Nederlandse PCL: Jeugdversie staat centraal en er wordt veel geoefend aan de hand van casuïstiek (video en dossier). Aan het einde van de training zijn deelnemers in staat de PCL-JV in hun diagnostische onderzoek te integreren en daarover op genuanceerde wijze te rapporteren.